به گزارش
جام جم آنلاین هرمزگان،استان هرمزگان به لحاظ واقع شدن در مناطق بیابانی از استانهای خشک و به نوعی خیلی خشک ایران به شمار می رود ودر کنار ان بیش از ۲ دهه خشکسالی در این استان سبب شده سفره های زیر زمینی تغذیه نشوند وبدنبال ان سدها ،دشتها وچاههای تامین اب در این استان بخاطر برداشتها چندین ساله با کمبود ونبود اب مواجه شوند.
از سوی دیگر بخاطر خشکسالی های پی در پی ووجود کانونهایی زیادی از ورو شن های روان در این استان بسیاری از ساکنان روستاها بخصوص روستاهای جاسک در شرق هرمزگان را با مشگل روبرو کرده است .
طوفانهای از شن های روان سبب راه بندان روستاههای شرق هرمزگان می شوند ومشکلات زیادی را برای مردم این منطقه رقم میزند.
شنهایی که روستاهای شرق هرمزگان را می بلعند و آرزوهای ساکنان انان در خاک دفن می کنند.
سهم کودکان در برخی روستاهای جاسک از زندگی، خاک و گرما و بی آبی است.
ایجاد بیماریهای شامل عفونتهای چشمی و گوشی ،سنک کلیه و بیماریهای شایع پوستی ،همچنین بیماری آسم وسل نیز حاصل از این الودگی هوا در روستاهای شن زده است.
وجود این شن‌ها آسیبهای زیادی به روستاییان و حتی مردم شهر جاسک وارد کرده که باعث بروز بیماری های خطرناکی‌شده که درمان آن نیاز به هزینه های زیادی دارد.
یکی از راههای بروز شن به بدن مردم این منطقه استفاده از شن‌های روان برای پخت نانی که به آن کماج بلوطی می گویند است.
اینجا شنهایی هست که روستاها ر می بلعند ،دفن خانه‌ها و کوچه‌ها، انگار که اصلا نه خانه‌ای وجود داشته و نه کوچه‌ای بوده است.
روزی که شن‌ها بیایند و روی خانه ها تپه‌ای شنی بسازند روزی است که زندگی برای ساکنان ان روستاها متوقف می شود.
مردم بیشتر این روستاها از آب آشامیدنی سالم نیز بی بهره هستند که مشکل را برای آنان چند برابر می کند.
در این روستاها خبری از هوای پاک نیست اینجا مردم آرزوی نوشیدن آب و نان را بدون طعم تلخ خاک دارند.
گفتنی است ماه گذشته راههای ارتباطی چندین روستا ی جاسک بر اثر طوفان شن بسته شد که مشکلات فراوانی به همراه داشت.
اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای شهرستان جاسک نسبت به بازگشایی و پاکسازی کامل مسیر ارتباطی روستا های ساحلی بخش لیردف اقدام واعلام کرد این اقدام بطور مقطعی انجام و برای تداوم این اقدام نیازمند همکاری فراگیر تر از سوی منابع طبیعی استان هرمزگان است که نسبت به عملیات نهال کاری و ریگ پاشی اهتمامی جدی بورزد.
مدیر کل منابع طبیعی استان هرمزگان در این ارتباط به خبرنگار جام جم گفت: استان هرمزگان بر اساس پارامترهاي آب و هوائي از نظر بارندگي، درجه حرارت، رطوبت، تبخير، ميزان پوشش گياهي و همچنين به لحاظ ساختارهاي زمين شناسي جزو مناطق بياباني طبقه بندي می شود
موسوی افزود: هم اکنون در بعضي نواحي شرايط حاكم بر آن به حالت بحراني در آمده است.
استان هرمزگان حدود 2/7 ميليون هكتارمساحت دارد که از این نظر هشتمین استان کشور است وهمچنین مساحت عرصه هاي طبيعي آن 8/6 ميليون هكتار است كه از اين ميزان عرصه هاي طبيعي سطح مراتع093/4 ميليون هكتار ، سطح جنگلها 074/1 ميليون هكتار وسطح اراضي بياباني 565/1 ميليون هكتار (یک میلیون پانصدو شصت و پنج هزار هکتار)است.
وی ادامه داد:از اين ميزان سطح مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی، 612 هزار هکتار است .
مدیر کل مناطبع طبیعی هرمزگان با بیان این که 183 کانون بحران ماسه های روان درکشور شناسایی شده که 28 کانون در هرمزگان است افزود:این کانون را سطحي قريب به 318 هزار هکتار از اراضي بیابانی استان هرمزگان را تشكيل مي دهد.
موسوی با اشاره به رتبه هرمزگان از لحاط داشتن کانون های بحران اعلام کرد: استان هرمزگان با 28 کانون بحران رتبه سوم را بعد از خراسان و سمنان به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: از نظر مساحت اراضی بیابانی نیز رتبه نهم را بعد از استانهای کرمان، یزد ، سیستان و بلوچستان ، سمنان، اصفهان، خراسان جنوبی، خوزستان و فارس را به خود اختصاص داده است .
وی گفت:از نظرمساحت کانون بحران نیز رتبه نهم را بعد از استانهای خراسان ، سیستان و بلوچستان ، اصفهان ، کرمان ، یزد ، سمنان ، خوزستان ، بوشهر دارد.
مدیرکل منابع طبیعی هرمزگانبا اشاره به کانونهای بحران در استان و در شهرهای جاسک شامل روستاهای سدیج-گابریک-سورگلم، کوه مبارک- گتان-گوان ، لیردف،بهمدی ، کرتی ، بیاهی نصری ، چنالی ،جاسک ، بیاهی ،ریگ است.
کانون هایی شهرستان بندرلنگه نیز شامل کوشک- سایه خوش-مهتابی -چارک - باورد-برکه سفلین - نخل جمال بندر مقام - چرویه -طاعونی- گچین است.
وی کانونهای بحران در بندرعباس را شامل روستاهای دهنو - دور گران – بندر شهید رجایی اعلام کرد.
وی کانونهای میناب را کوهستک-مازغ - نمردی -سلطان ویس - سیریک -چاه اسماعیل نام برد و کانون بحران در شهرستان خمیر را پاسگاه بستک مردنو برشمرد.
وی آمارمربوط به روستاهاي در معرض شن هاي روان حوزه شرق جاسك را شامل روستاهای سهركي
براك ، ريگ مصطفي ،گشمي ،كوتك پتروکی اعلام کرد.
وی در ادامه روستاهای خالی از سکنه در حال حاضر را پراهو – قندهار- چنالی قدیم – کیدر پایین قدیم نام برد.
وی با اشاره به این که هرگونه توسعه ای در استان به خصوص در شرق آن به طور اجتناب ناپذیری با مسئله فرسایش بادی و گردوغبار ودر کل با مسئله بیابان زدایی گره خورده است افزود: به عنوان مثال پر شدن کانالهای انتقال آب اراضی زیر دست سد جگین که خسارت زیادی را وارد کرده است.
وی اظهار کرد: حرکت ماسه ها و تجمع آنها در جاده اصلی که باعث حوادث رانندگی می شود و یا مشکل بهداشت و سلامت که امری حیاتی است و به طور کلی می توان ادعا نمود که تمام عملیات زیر بنایی وابسته به کنترل ماسه های روان است.
وی مشکلات عمده بوجود آمده بوسیله هجوم ماسه های روان به درون روستاها را شامل هجوم شن های روان به درون روستاها، تخریب و در خطر قرار گرفتن منازل مسکونی و تاسیسات زیر بنایی،تخریب بستر محیط زندگی روستاییان و ایجاد محیط زیست ناپایدار،به خطر انداختن سلامت روستاییان از طریق بوجود آمدن پدیده گرد و غبار ، در خطر قرار دادن و یا غیر عملی ساختن طرح های عمرانی توسعه روستاها و منطقه نام برد.
وی اظهار کرد: در این ارتباط توجیهات اقتصادی – اجتماعی و زیست محیطی اجرای پروژه های بیابان زدایی شامل حفاظت و جلوگیری از تخریب اماکن و زیر ساختها که شامل اماکن مسکونی ، جاده ها ، خطوط انتقال نیرو ، اراضی کشاورزی ، چاه ها ، ابراهه ها و رودخانه های موقتی ، تاسیسات از قبیل پست برق ، ایستگاههای پمپاژ آب ، خدمات رفاهی ، صید و صیادی و....است.
وی جلوگیری از تخریب پوشش گیاهی و حفاظت از آن و به تبع آن حفاظت از زیستگاه جانوری و حیات وحش ( کمک به حفظ، احیا و پایداری اکوسیستم منطقه )3-حفاظت خاک و جلوگیری از فرسایش آن و ممانعت از بروز گردوغبار و پیشگیری از بروز بیماریهای ریوی، چشمی و...از دیگر توجیهات در این ارتباط است.
وی گفت :پیشگیری از مهاجرت ساکنین منطقه به مناطق دیگر پیامدهایی شامل خالی ماندن مرزها ،بلا استفاده و هدر رفت سرمایه های ایجاد شده در زیر ساختها و تاسیسات زیربنایی از قبیل جاده ، خطوط انتقال نیرو ، ایستگاه و لوله های انتقال آب، اماکن مسکونی و عمومی از قبیل مسجد، مدرسه خانه بهداشت و....به همراه دارد.
وی نیاز دوباره به زیر ساختها و تاسیسات و اماکن مسکونی و آموزشی و بهداشتی در محل اسکان جدید و صرف میلیاردها ریال از بودجه دولت و خود اشخاص جهت ایجاد آن ،نیاز به ایجاد اشتغال برای مهاجرین در محل جدید ، برخورد و تعارضات اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی در محل اسکان جدید با ساکنین بومی این مناطق را از دیگر پیامدهای مهاجرت اعلام کرد.
وی در ارتباط با اقداماتی که ماسه هاي روان را می توان تثبیت کرد افزود:از جمله موفق ترين طرح هاي صورت گرفته در ارتباط مقابله با فرسايش بادي و تثبيت ماسه هاي روان در استان هرمزگان را شامل طرح تفضيلي اجرائي تثبيت ماسه هاي روان و بيابانزدائي بياهي- چنالي سديچ در حوزه شرق شهرستان جاسک و تثبيت ماسه هاي روان مالچ پاشي به همراه نهال كاري است .
وی گفت:مالچ نفتي جهت تثبيت تپه هاي ماسه اي و در نهايت آماده كردن شرايط جهت نهالكاري و كار بيولوژيك مورد استفاده قرارمی گیرد.
وی ادامه داد:مالچ ماده اي است با فرمـول خــاص كه بر روی پوشش گیاهی تأثیر منفی نداشته و عرصه را برای نهالکاری اماده می کند.
وی نهالکاری را از پروژه ها ی مهم تثبیت ماسه های روان نام برد وافزود: این اقدام با گونه هاي مقاوم و مناسب به خشكي انجام می شود.
وی اظهار کرد : اين اداره كل تا كنون نسبت به مطالعه بيش از 420 هزار هكتار از عرصه هاي بياباني و23هزارو 347هکتار نهالكاري ،9هزار هكتار مالچ پاشي و11هزارو855هکتار مدیریت هرزاب اقدام کرده است.
وی از دستاورد هاي اجرای این پروژه ها را مصون ماندن منطقه و روستاهای بیاهی ، پیوشک ، ونک ، ، عبد و جهلو گتی ،مشکوهی ، کیدر پایین و بالا و۱۰کیلومتر محور مواصلاتی جاسک -چابهار از هجوم تپه هاي ماسه اي و ايجاد پوشش گياهي مناسب با گونه هاي سمر ( كهور پاكستاني ) ، گز ، استبرق ، كرت و ... كه علاوه بر احياي منطقه و جلوگيري از مهاجرت مردم ، جهت تعليف دام نيز مورد استفاده قرار میگیر د نام برد.
وی گفت این اقدامات دسترسي به اسکله هاي صيد و صيادي به خصوص در شرق استان را تسهيل کرده و درکل به منطقه اي که شرايط زيست محيطي آن به حالت بحراني در آمده بود حياتي دوباره بخشيده است .
وی با بیان این که با توجه به طرحهای توسعه ای مکران و در نظر گرفتن این که بیشترین سطح اراضی بیابانی و کانونهای بحرانی فرسایش بادی در شرق استان قرار دارد افزود:بمنظور پایداری سرمایه گذاری در دست اجرا ضروررت دارد همزمان طرحهای مقابله با بیابانزایی و تثبیت شن در منطقه اجرا تا باعث پایداری سرمایه گذاری شود.
